جرایم امنیتی : به مجموعه جرایمی گفته می شود که در صورت ارتکاب آن ها موجب ایجاد اغتشاش و هرج ومرج در نظام سیاسی کشور گردد .
این نوع از جرایم انواع مختللی را شامل می گردند
1- محاربه
2- بغی و افساد فی الارض
3- تبلیغ علیه نظام یا به نفع گروه های مختلف نظام
4- تشکیل یا اداره یا عضویت در دسته یا جمعیت ب قصد برهم زدن امنیت کشور
5- جاسوسی
6- تحریک
7- تهدید به بمب گذاری و سایل نقلیه
8- همکاری با کشور های خارجی دشمن

منظور از محاربه چیست : این نوع از جرم در ماده 279 قانون مجازات اسلامی قانون گذار به تعرف از آن پرداخته است
کشیدن اسلحه به قصد جان یا ناموس مردم یا ترس آن ها به نحوی که موجب نا امنی در محیط گردد و هرگاه کسی با انگیزه شخصی علیه یک یا چند شخص خاص سلاح بکشد و به شکلی موجب ناامنی در محیط بشود ، هر کسی که با انگیزه شخصی بسوی یک یا چندشخص سلاح بکشد و عمل او جنبه عمومی نداشته باشد و نیز کسی که بر روی مردم سلاح بکشد ولی در اثر ناتوانی موجب سلب امنیت نشود محارب محسوب نمی گردد .
نکته : در کل باید بیان کرد هر شخصی که برای سلب آزادی یا ترساندن و یا جنگیدن با افراد سلاح بکشد و همچنین مطابق با ماده 281 قانون مجازرات اسلامی راهزنان ، قاچاقچیان که دست به سلاح میبرند و موجب سلب امنیت و آزادی مردم و شوارع می شوند محارب هستند
مجازات های جرم محاربه 4 نوع می باشد ( مطابق با ماده 282 قانون مجازات اسلامی)
1- اعدام 2- صلب 3- قطع دست و پای چپ 4- نفی بلد
نکته : باید متذکر شد که انتخاب هر کدام از این مجازات ها به اختیار قاضی می باشد
نکته : مدت زمان نفی بلد در هر صورت کمتر از یک سال نمی باشد ، اگرچه محارب بعد از دستگیری توبه کند و درصورتی که توبه نکند همچنان در تبعید باقی می ماند و همچنین فرد مجرم در مجازات نفی بلد می بایست تحت مراقبت قرار بگیرد و با دیگران معاشرت ، مراوده و رفت آمد نداشته باشد .
منظور از بغی و افساد فی الارض چیست : از دیگر جرایم مرتبط با جرایم امنیتی جرم بغی و افساد فی الارض می باشد : مطابق با ماده 286 قانون مجازات اسلامی که به تعریف افساد فی الارض پرداخته است : هرکس که بطور گسترده مرتکب جنایت علیه تمامیت جسمانی افراد ، جرایم علیه امنیت داخلی یا خارجی کشور ، نشر اکاذیب ، اخلال در نظام اقتصادی کشور ، احراق و تخریب ، پخش مواد سمی و میکروبی و خطرناک یا دایر کردن مراکز فساد و فحشاء و یا در آن ها معاونت نمایند به صورتی که موجب اخلال شدید در نظم عمومی کشور و یا باعث بروز خسارت در سطح کلان به تمامیت جسمی افراد یا اموال عمومی و خصوص یا سبب اشاعه فحشاء درحد وسیع گردد مفسد فی الارض محسوب و به اعدام محکوم می گردد
و برطبق ماده 287 قانون مجازات اسلامی که بغی را تعریف نموده است : گروهی که در برابر نظام جمهوری اسلامی ایران قیام مسلحانه کنند باغی شناخته میشوند و در صورتی که از ان استفاده نمایند اعضای آن مجازات اعدام محکوم خواهند شد.
نکته : در جرم بغی زمانی که افراد گروه قبل از دستگیری و استفاده از سلاح دستگیر گردند ولی گروه و سازمان آن ها هنوز وجود داشته باشد به حبس تعزیری درجه 3 محکوم می شوند اگر مرکزیت و سازمان آن ها از بین رفته باشد به حبس درجه 5 محکوم می شوند
عضویت ئر گروه ها و دسته جات به قصد برهم زدن امنیت کشور :
این نوع از جرم را در ماده 498 قانون مجازات اسلامی مصوب 1375 بیان نموده است : هرکس با هر دسته ، جمعیت یا شبه جمعیت که بیش از 2 نفر باشد چه داخل و چه خارج از کشور تحت هر عنوان و نامی تشکیل دهد یا آن ها را اداره نماید که هدف آن ها برهم زدن امنیت کشور باشد درصورتی که محارب شناخته نشوند به حبس از 2 تا 10 سال محکوم می گردند .
و همچنین در ماده 17 قانون جرایم نیروه های مسلح : هر نظامی که برنامه براندازی به مفهوم تغییر نابودی نظام جمهوری اسلامی ایران را طراحی یا بدان اقدام نموده و به این منظور جمعیتی تشکیل دهد یا اداره نماید یا در چنین شرکت یا معاونت موثر داشته باشد محارب محسوب می شود و مجازات این جرم مطابق قانون ، 2 تا 10 سال می باشد
تبلیغ علیه نظام یا به نفع گروه های مخالف نظام : ماده 500 قانون مجازات اسلامی : هرکس علیه نظام جمهوری اسلامی ایران یا به نفع گروه های مخالف نظام به هر نحو فعالیت تبلیغی نماید به حبس از 3 ماه تا یک سال محکوم می شوند
جرایم جاسوسی : به جرایمی گفته میشود که از طریق افراد یا از طریق یک نظام سازمان یافته اطلاعات حیاتی کشور اعم از امور نظامی ، امنیتی و سیاسی در اختیار کشور های دیگر قرار بگیرد
ماده 501 قانون مجازات اسلامی : هرکسی که نقشه ها یا اسرار یا اسناد و تصمیمات راجع به سیاست داخلی یا خارجی کشور را الما و عامدا در اختیار افرادی که در صلاحیت دسترسی به ان ها را ندارند قرار دهد یا از مفاد ان مطلع نماید به نحوهی که متضمن نوعی جاسوسی باشد .بستگی به کیفیات و مراتب جرم به یک تا ده سال محکوم می شود .
نکته : عنصر مادی در این جرم : ارائه نقشه ها ، اسرار ، اسناد یا تصمیات راجع به سیاست داخلی و خارجی کشور به افراد فاقد صلاحیت
در ماده 26 قانون جرایم نیروه های مسلح : درخصوص نظامیان که اقدام به جاسوسی می کنند جرم انگاری و مجازات آن ها متناسب با درجه اطلاعات که ارائه می دهند مشخص می نماید
در ماده 26 این قانون مقرر داشته است : هر نظامی که اسناد و مدارک مذاکرات تصمیمات یا اطلاعات طبقه بندی شده را در اختیار افرادی که صلاحیت اطلاع نسبت به آنها را ندارند قرار دهد یا به هر نحو آنان را از مفاد آن مطلع سازد به ترتیب ذیل محکوم می شود:

الف ـ هرگاه اسناد مذاکرات تصمیمات یا اطلاعات عنوان به کلی سری داشته باشد به حبس از سه تا پانزده سال
ب ـ هرگاه اسناد مذاکرات تصمیمات یا اطلاعات عنوان سری داشته باشد به حبس از دو تا ده سال
ج ـ هرگاه اسناد مذاکرات تصمیمات یا اطلاعات عنوان خیلی محرمانه داشته باشد به حبس از سه ماه تا یک سال
تبصره 1 ـ هرگاه اسناد مذاکرات تصمیمات یا اطلاعات عنوان محرمانه داشته باشد از طرف فرمانده یا رئیس مربوط تنبیه انضباطی خواهد شد
تبصره 2 ـ هرگاه اعمال فوق به موجب قوانین دیگر مستلزم مجازات شدیدتری باشد مرتکب به مجازات شدیدتر محکوم خواهد شد
تبصره 3 ـ طبقه بندی و تغییر طبقه بندی اسناد و مدارک مذکرات تصمیمات و اطلاعات و طرز نگهداری اسناد طبقه بندی شده به موجب دستورالعملی است که توسط ستاد کل نیروهای مسلح تهیه و پس از تصویب فرماندهی کل قوا جهت اجراء ابلاغ می گردد
مطابق یا بند ج ماده 24 : هر نظامی که برای به دست آوردن اسناد یا اطلاعات طبقه بندی شده ، به نفع دشمن و یا بیگانه به محل نگهداری اسناد یا اطلاعات داخل شود . چنانچه به موجب قوانین دیگر مستوجب مجازات شدیدتری نباشد به حبس از 2 سال تا 10 سال محکوم می گردد و هر نظامی که با علم و با قصد به صورت غیر مجاز به محل مذکور وارد شود و به 6 ماه تا 3 سال حبس محکوم می شود
بی موالاتی در حفظ و نگهداری از اطلاعات توسط ماموران دولتی :
مطابق با ماده 506 هر گاه مامور دولتی که مسئول حفظ و نگهداری اطلاعات طبقه بندی شده باشد و به آن اموزش لازم نیز داده شده باشد و در اثر بی مبالاتی و عدم رعیت اصول حفاظتی توسط دشمنان تخلیه اطلاعاتی بشوند به 1 تا 6 ماه حبس محکوم میگردند
همکاری با دولت های خارجی : هرکس یا گروهی با دولت های خارجی متخاصم به هر نحوه علیه نظام جمهوری اسلامی ایران همکاری نماید در صورتی که محارب شناخته نشود به 1 تا 10 سال حبس محکوم می شود .
نکته : مطابق با تبصره ماده 48 قانون آیین دادرسی کیفری اصلاحی 24/3/1394 : در جرایم علیه امنیت داخلی یا خارجی و همچنین جرایم سازمان یافته که مجازات آن ها مشمول ماده 302 این قانون است ، در مرحله تحقیقات مقدماتی ، طرفین دعوا و کیل یا وکلای خود را از بین وکلای رسمی دادگستری که مورد تایید رئیس قوه قضائییه باشد ، انتخاب می نمایند . اسامی مزبور توسط رئیس قوه قضائیه اعلام می گردد
با توجه به بند 1 مادهي 5 قانون تشکیل دادگاههاي عمومی و انقـلاب سـال
2 و ماده ي 303 قـانون آیـین دادرسـی کیفـري 13921373 مصوب
جـرایم علیـه امنیـت داخلـی و خارجی به صورت روشن در صلاحیت دادگاه انقلاب قرارگرفته است.